top of page

AIAG-VDA PFMEA Parametre Diyagramı ( P- Diyagramı)

Güncelleme tarihi: 7 Eki 2023

AIAG-VDA Tasarım FMEA ve Proses FMEA kitapçığında fonksiyonel analizi desteklemek amacıyla kullanılması tavsiye edilen P diyagramı, gerek ürün ve gerekse proses geliştirme aşamasında fonksiyonel analiz yaparken başvurulan grafiksel bir araçtır. PFMEA ve DFMEA çalışmalarında Parametre diyagramı, ideal koşullarda girdileri çıktılara dönüştüren fonksiyonu sorgulamak, istenmeyen çıktıları ya da istenen çıktıları kısıtlayan parametreleri sorgulayıp analiz etmek için kullanılır.

Hiçbir sistem %100 etkin değildir. Gerçek hayatta hiçbir sistem ideal koşullarda çalışmaz.

Otomotiv endüstrisinde P-Diyagramı, sistemlerin ve/ veya proseslerin analiz edilmesi için kullanılmaktadır tasarım mühendislerinin sistemin tanımlananın çıktıyı üretebilmesi için gerekli olan girdiyi tanımlamanın yanı sıra son kullanıcı tarafından fark edilen istenmeyen çıktıya neden olan fiziksel oluşumları da tanımlanması ve istenen çıktıyı kısıtlayan ve istenen çıktıyı iyileştiren parametreler üzerinde de çalışmaları gereklidir.

Gerçek hayatta, gürültü faktörleri ve özel nedenlerin devreye girmesi ile meydana gelen etkileşimler planlanan fonksiyonu etkiler. Yapılan tasarımın bu bilimsel gerçeği dikkate alması, tasarımın değişkenlik kaynaklarından etkilenmemesi robust olması ve güvenilirlik parametrelerini sağlaması için önemlidir.


Robust olmak, ürün ya da prosesin değişkenliklerden etkilenmemesi olarak tanımlanabilir.

Güvenilirlik, Sistemin planlan çalışma aralığında (süre, km, çevrim…) istenen fonksiyonu yerine getirme olasılığı olarak tanımlanabilir. Güvenilirlik müşteri beklentilerinin karşılanması yada aşılmasıdır. Örneğin bir aracın 10 yıl yada 250.000 km beklentiyi karşılamasıdır. (balata, tekerlek vb hariç)


P-Diyagramın kullanımı,


Bisiklet P Diyagramı, Bisiklet sisteminde girdilerinin ve çıktılarının belirlenmesini sağlar. Kontrol edilebilen faktörleri ve olası hataları araştırır. Kontrol edilemeyen faktörler kaynaklı  hata olasılıklarını inceler.   FMEA çalışmasında ürün/sistem ya da prosesin analiz edilmesine yardımcı olur.
Bisiklet için Parametre Diyagramı

Özetle, P-Diyagramı, üzerinde çalışılan fonksiyonun pozitif ve negatif sonuçlarını analiz etmek için kullanılır.


Birinci adım planlanan sistemin ideal çalışma karakteristiğini tespit etmektir.

· İstenen şartlar (performans beklentileri / seviyesi)

· Girdiler

· İstenen Çıktılar


İkinci adımda istenmeyen çıktıların analizi yapılır. Bu istenmeyen fakat prosesi etkileyen fiziksel olayların dikkate alınması ile gerçekleştirilir. Buna örnek olarak elektrik motorunun ya da içten yanmalı motorun çalıştığı sistemi ısıtması ya da yarattıkları titreşim verilebilir.

Son olarak, Çalışma esnasında istenmeyen sonuçlara neden olan gürültü faktörlerini dikkate almalıyız.

Bunlar;

· Parçalar arası değişkenlik

· Zamana bağlı değişim

· Müşteri kullanımı

· Dış Çevre

· Sistemler arası etkileşim


Kontrol parametreleri sistemin gürültü faktörlerine karşı daha robust olmasını sağlar. Doğrudan kontrol parametreleri yardımıyla ya da etki eden sistemler yardımıyla parametrelere dolaylı olarak müdahale edilir.

bottom of page