İstatiksel Analiz Programları ile yapılan Ölçüm Sistemi Analizi çalışmasındaki P değeri nedir?
- VAKA Danismanlik
- Aug 25
- 2 min read

İstatiksel Analiz Programları kullanılarak yapılan Ölçüm Sistemleri Analizi çalışmasında karşımıza çıkan p değeri, ölçüm sistemi bileşenlerinin (operatör, parçalar ya da aralarındaki etkileşimler) ölçüm sistemindeki değişkenliğe manidar bir katkısı olup olmadığını anlamak için kullanılan bir parametredir.
P değerini yorumlayabilmek için Hipotez testini anlamak gerekir; Hipotez testi yapılan bir istatiksel bir çalışmanın/deneyin doğru olup olmadığını anlamak için kullanılan bir metottur. Bu bağlamda Hipotez testi yapılan Ölçüm Sistemleri Analizi çalışmasının doğruluğu hakkında karar vermek için kullanılır.
MSA çalışmasında Hipotez testi iki konuda bilgi verir;
1-Ölçüm sistemi parçalar arasındaki farkı yakalayabiliyor mu?
2-Öperatörler veya parça operatör etkileşimi MSA sonuçlarında manidar bir fark yaratıyor mu?
Bu sorulara cevap vermek için birbirini tamamlayan 2 varsayım (hipotez) oluşturulur.
1-Sıfır Hipotez (Ho) : Bu, test edilen faktör (örneğin, operatör) ile ölçüm sonuçları arasında manidar bir fark olmadığını varsayan varsayımdır. Ölçüm prosesini göz önüne alırsak, bu hipotez "ölçüm prosesinde gözlemlenen değişkenliğe operatörün bir katkısı yok" anlamına gelir.
2- Alternatif Hipotez (Ha): Bu, sıfır hipotezinin tam tersidir. Test edilen faktör ile ölçüm sonuçları arasında istatistiksel olarak manidar bir fark olduğunu iddia eder. Ölçüm prosesi için bu hipotezin anlamı , "ölçüm prosesinin değişkenliğine operatörün istatistiksel olarak manidar bir katkısı var" anlamına gelir.
İstatistiksel olarak p değeri, bir hipotez testinde elde edilen sonuçların şans eseri meydana gelme olasılığını gösteren bir ölçümdür. Yani, Ölçüm prosesinde tespit edilen etkinin manidarlık olasılığını değerlendirir.
P değeri ne ifade eder?
P değeri, bu sıfır hipotezinin doğru olma olasılığıdır. 0 ile 1 arasında bir değer alır. P değeri manidarlık düzeyi (alpha) ile ifade edilir. Genel kabul olarak Alpha=0.05 (%5) olarak .
P-değeri ≤ 0.05: Bu durumda, sıfır hipotezini reddedersiniz. Bu, ilgili ögenin (operatör, parça veya etkileşimi) değişkenliğine istatistiksel olarak manidar bir katkısı olduğunu gösterir.
Parça için düşük p-değeri: Bu, ölçüm sisteminin farklı parçalar arasındaki değişkenliği yakalayabildiğini gösterir ki ölçüm sisteminin temel amacı farklı parçaları birbirinden ayırabilmektir.
Operatör için düşük p-değeri: Bu, en az bir operatörün diğerlerinden farklı ölçüm yaptığını gösterir. Bu, eğitim eksikliği veya farklı ölçüm teknikleri gibi bir sorunun varlığına işaret eder. Bu durum istenmez.
Operatör*Parça Etkileşimi için düşük p-değeri: Bu, bir operatörün ölçüm tekniğinin farklı parçalar için tutarlı olmadığını, yani bazı parçaları diğerlerine göre farklı şekilde ölçtüğünü gösterir. Bu da istenmeyen bir durumdur.
P-değeri > alpha (Örnek: 0.05): Bu durumda, sıfır hipotezini reddetmek için yeterli kanıtınız yoktur. Bu, ilgili faktörün varyasyona istatistiksel olarak anlamlı bir katkısının olmadığını gösterir.
Operatör veya Operatör*Parça Etkileşimi için yüksek p-değeri: Bu, operatörler arasında veya operatörlerin parçalarla etkileşimi sonucunda ölçümlerde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığını gösterir. Bu istenen sonuçtur; ölçüm sisteminin operatörden bağımsız olarak tutarlı olduğunu gösterir.



Comments